23/04/2024
Zwolnienie ze składek ZUS w wymiarze jednego miesiąca nie będzie przysługiwać wszystkim przedsiębiorcom. Nowa ustawa zawiera szereg wyjątków wykluczających ze zwolnienia całą rzeszę osób prowadzących działalność gospodarczą.
Przypomnijmy, że projekt ustawy dotyczący tzw. wakacji od składek ZUS opublikowany został już ponad trzy miesiące temu. Przepisy dotyczące wakacji składkowych do dnia dzisiejszego nie zostały jednak uchwalone, a projekt ustawy utknął w Sejmie.
Wprowadzenie tzw. urlopu dla przedsiębiorców miało być realizacją obietnicy wyborczej rządzącej koalicji. W nowej ustawie ostatecznie zabrakło jednak obiecanego świadczenia urlopowego dla przedsiębiorców (zobacz szczegóły), a same wakacje od składek ZUS nie obejmą, jak wcześniej zapowiadano, trzech miesięcy w roku, a tylko jeden miesiąc (zobacz szczegóły). Wiemy już także, iż zwolnienie nie obejmie w ogóle składki zdrowotnej, a z rozwiązania wyłączona zostanie spora grupa przedsiębiorców.
Wakacje od składek ZUS wprowadzone mają zostać nowelizacją ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, która aktualnie skierowana została do prac w komisjach sejmowych. Na tym etapie, w projektowanych przepisach zaszły kolejne zmiany, które jeszcze bardziej zawężają krąg osób uprawnionych do zwolnienia. Aktualna treść projektu dostępna jest tutaj.
Kto nie skorzysta z wakacji składkowych?
Zgodnie z aktualną propozycją, z wakacji składkowych skorzystać będą mogli jedynie najmniejsi przedsiębiorcy, spełniający określone w ustawie kryteria.
I tak, z jednomiesięcznego zwolnienia nie skorzystają osoby prowadzące działalność gospodarczą, które w dwóch ostatnich latach osiągały roczny przychód w wysokości przekraczającej 2 mln EUR.
Zwolnienie nie będzie przysługiwało również tym przedsiębiorcom, którzy w poprzednim miesiącu byli płatnikami składek dla więcej niż 9 ubezpieczonych. Względem poprzedniej wersji ustawy, kryterium to zostało jeszcze bardziej zaostrzone. Do limitu 9 ubezpieczonych wliczać się będą bowiem nie tylko pracownicy etatowi, ale również zleceniobiorcy. Wakacje od ZUS nie będą przysługiwały zatem także tym przedsiębiorcom którzy zgłosili do ubezpieczeń np. 10 ubezpieczonych z tytułu umowy zlecenia.
Co więcej, z wakacji składkowych skorzystać będzie mógł jedynie sam przedsiębiorca. Zwolnienie ze składek ZUS nie obejmie zatem osób współpracujących, ani też wynagrodzenia pracowników czy zleceniobiorców.
Kolejne wykluczenie dotyczyć będzie osób, które w poprzednim lub bieżącym roku wykonywały działalność na rzecz byłego pracodawcy. Takie jednoosobowe firmy również nie uzyskają prawa do zwolnienia w ramach jednomiesięcznych wakacji składkowych.
Przekroczyłeś limit? Nie będzie zwolnienia.
Jeśli spełniasz wszystkie wymagania opisane powyżej, powinieneś sprawdzić jeszcze jedną rzecz. Zgodnie z projektowanymi przepisami, zwolnienie ze składek udzielane będzie bowiem w ramach pomocy de minimis. Oznacza to, że urlop od składek przysługiwać będzie jedynie tym przedsiębiorcom, którzy nie wykorzystali limitu pomocy de minimis za ostatnie lata.
Jest to istotne ograniczenie, ponieważ w wielu przypadkach może okazać się, że limit ten został wyczerpany np. z powodu pomocy finansowej udzielanej podczas pandemii COVID-19. Przypomnijmy, że w ramach pomocy de minimis podczas pandemii wypłacane były m.in. świadczenia postojowe.
Limit pomocy de minimis wynosi w chwili obecnej 300 tys. EUR i dotyczy on okresu trzech poprzednich lat. Przedsiębiorca wnioskujący o wakacje składkowe powinien zatem dokładnie sprawdzić, czy wciąż mieści się w tym limicie. Wyczerpanie limitu pomocy de minimis przekreśla bowiem szanse na skorzystanie z wakacji składkowych. Co więcej, do wniosku o wakacje składkowe powinno zostać załączone oświadczenie o dokładnej kwocie wsparcia otrzymanej w ramach pomocy de minimis.
Zwolnienie nie obejmie składki zdrowotnej
Skrócenie wakacji składkowych do jednego miesiąca i uzależnienie zwolnienia od szeregu wymagań to jeszcze nie wszystko. Przedsiębiorca, który spełni wszystkie warunki, będzie mógł bowiem wybrać jeden miesiąc w roku, w którym zostanie zwolniony jedynie z opłacania składek na ubezpieczenie społeczne oraz składki na Fundusz Pracy.
Zwolnienie nie obejmie jednak składki zdrowotnej. Ta, zgodnie z nowymi przepisami, będzie musiała zostać opłacona w całości, na standardowych zasadach (zobacz szczegóły).
Co więcej, przyznanie zwolnienia w ramach wakacji składkowych nie będzie zwalniało przedsiębiorcy ze złożenia dokumentów rozliczeniowych. Przedsiębiorca będzie bowiem zobligowany do złożenia deklaracji rozliczeniowych ZUS DRA oraz ZUS RCA za wszystkie 12 miesięcy w roku, w tym również za miesiąc "wakacyjny".
Zwolnienie ze składek tylko na wniosek
Spełnienie wszystkich warunków opisanych powyżej nie oznacza jeszcze, że przedsiębiorca automatycznie zwolniony zostanie ze składek ZUS. Warunkiem koniecznym jest bowiem złożenie odpowiedniego wniosku w ZUS.
Zgodnie z projektem ustawy, wniosek taki należy złożyć w miesiącu poprzedzającym wybrany miesiąc zwolnienia. Przykładowo, wniosek złożony w październiku będzie dotyczył zwolnienia ze składek ZUS za miesiąc listopad.
Wniosek o wakacje składkowe może być złożony jedynie drogą elektroniczną, za pośrednictwem portalu ZUS PUE i rozpatrywany będzie przez ZUS w ciągu 40 dni.
Co istotne, zaakceptowany przez ZUS wniosek nie będzie podlegał korekcie. Przedsiębiorca nie będzie zatem mógł go wycofać, ani dokonać zmiany miesiąca urlopu.
Tak jak już wspomnieliśmy, nowa ustawa przewiduje, iż do każdego wniosku przedsiębiorca załączyć musi również oświadczenie o wielkości pomocy de minimis otrzymanej w okresie poprzednich trzech lat. Co istotne, w przypadku niektórych branż nie wystarczy jednak zwykłe oświadczenie przedsiębiorcy i przepisy nakładają obowiązek załączenia zaświadczenia wydanego przez odpowiedni urząd. Szczegółowe przepisy dostępne są tutaj.
Kiedy skorzystamy z wakacji składkowych?
Według zapowiedzi Ministerstwa Rozwoju, przepisy dotyczące wakacji składkowych mają wejść w życie w październiku 2024 roku. Jeśli ten termin okaże się realny, to pierwszym miesiącem, za który będzie można uzyskać zwolnienie, będzie listopad 2024 roku (ze zwolnieniem z płatności w grudniu).
Przedłużające się prace nad nowymi przepisami budzą jednak wątpliwości w kwestii dotrzymania tego terminu. Co więcej, nowe kierownictwo ZUS zażądało, w odniesieniu do nowych przepisów, wprowadzenia bardzo długiego, bo aż 9-miesięcznego vacatio legis. Urzędnicy ZUS twierdzą bowiem, iż potrzebują prawie roku na dostosowanie systemów informatycznych do nowego rozwiązania.
Żądanie to wydaje się dość dziwne, biorąc pod uwagę fakt, iż w pandemii COVID-19, ten sam ZUS w ciągu zaledwie miesiąca przystosował systemy nie tylko do wprowadzonego wówczas 3-miesięcznego zwolnienia z ZUS dla każdego przedsiębiorcy, ale również do wypłat świadczeń postojowych i szeregu innych obowiązujących wówczas instrumentów pomocowych.
Dlaczego tym razem, na realizację operacji znacznie mniej skomplikowanej, ZUS potrzebuje aż 9 miesięcy? Opóźnienie wejścia w życie nowych przepisów o dłużej niż jeden miesiąc spowoduje, że żaden przedsiębiorca nie skorzysta z wakacji składkowych w roku 2024. W takim przypadku ze zwolnienia skorzystać będzie można po raz pierwszy dopiero w jednym miesiącu roku 2025. Z aktualną treścią nowych przepisów można zapoznać się na tej stronie.
Jeśli chcesz otrzymywać bieżące informacje na ten temat, zapisz się na nasz newsletter:
| Zobacz również: | Bezzwrotne wsparcie dla firm w 2024 roku |
| Składki ZUS będą od każdej umowy | |
| Działalność bez ZUS przy świadczeniu usług | |
