14/10/2020
Osoby prowadzące działalność gospodarczą już od Nowego Roku objęte zostaną pełną ochroną konsumencką. Oznacza to, że przedsiębiorca nabywający towar na fakturę, uzyska prawa wynikające z rękojmi oraz prawo do zwrotu towaru w ciągu 14 dni. Komu i w jakiej sytuacji przysługiwać będą nowe prawa?
Przypomnijmy, że w obecnym stanie prawnym osoby fizyczne dokonujące wszelkiego rodzaju zakupów, objęte są bardzo szeroką ochroną konsumencką. Wśród podstawowych praw konsumenta wymienić można m.in. prawa wynikające z rękojmi i możliwość reklamowania wadliwego produktu, czy też prawo odstąpienia od umowy w terminie 14 dni, gdy towar został zakupiony np. przez Internet.
Przepisy dotyczące ochrony konsumenckiej regulują jednak relacje między przedsiębiorcą a konsumentem. Według Kodeksu Cywilnego zaś, za konsumenta uważa się obecnie jedynie osobę fizyczną dokonującą zakupu niezwiązanego z jej działalnością gospodarczą. Oznacza to, że w obecnym stanie prawnym ochroną konsumencką objęte są jedynie osoby fizyczne dokonujące zakupów w celach prywatnych.
W obecnym stanie prawnym, przepisy o ochronie konsumentów mogą zatem traktować w różny sposób tę samą osobę, w zależności od tego, czy dokonuje ona konkretnego zakupu w celach prywatnych, czy też w celach związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą. W praktyce, rozróżnienie sprowadza się do tego, czy w związku z danym zakupem osoba taka zażąda wystawienia faktury "na firmę", czy też otrzyma zwykły paragon.
Faktura "na firmę" wyklucza objęcie zakupu ochroną konsumencką, nawet wówczas, gdy zakup ten dotyczy małych, jednoosobowych działalności gospodarczych prowadzonych przez osoby fizyczne. W obecnym stanie prawnym najmniejsi przedsiębiorcy stają zatem często przed dylematem, czy zadowolić się zwykłym paragonem i uzyskać tym samym ochronę konsumencką, czy też bardziej opłacalny będzie zakup na fakturę, ale kosztem utraty prawa do rozszerzonej rękojmi, czy prawa do zwrotu towaru.
Sytuacja przedsiębiorców w tym zakresie ma się zmienić diametralnie już od stycznia 2021 roku. Od Nowego Roku wchodzą bowiem w życie przepisy ustawy zmieniającej zapisy Kodeksu Cywilnego odnoszące się do praw konsumenta.
Po wprowadzeniu nowych przepisów, dylemat trapiący od lat małych przedsiębiorców, całkowicie zniknie. Zgodnie z nowymi przepisami, przedsiębiorcy wpisani do CEIDG uzyskają bowiem ochronę konsumencką w relacjach z innymi przedsiębiorcami. Oznacza to, że faktura wystawiona na firmę nie pozbawi osoby prowadzącej działalność gospodarczą możliwości dochodzenia swoich praw konsumenckich. W uzasadnieniu do ustawy możemy przeczytać, iż:
"Przedstawione w projekcie rozwiązanie ma na celu przeciwdziałanie ww. problemowi. Proponuje się objęcie przepisami o ochronie konsumentów osoby fizycznej, która zawiera z innym przedsiębiorcą umowę związaną bezpośrednio z prowadzoną przez nią działalnością gospodarczą lub zawodową, lecz nieposiadającą dla niej charakteru zawodowego. Przedsiębiorcy ci byliby objęci ochroną przewidzianą dla konsumentów, w zakresie stosowania klauzul abuzywnych, rękojmi za wady oraz w zakresie prawa odstąpienia od umowy zawartej na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa."
Co to oznacza w praktyce? Ochronie konsumenckiej podlegać będą osoby prowadzące działalność gospodarczą, które zawierają transakcje bezpośrednio związane z ich działalnością gospodarczą. Ochrona konsumencka przysługiwać będzie jednak jedynie w przypadku, gdy zakup nie będzie miał charakteru zawodowego. O tym, czy konkretny zakup ma taki właśnie charakter, decydować będzie przedmiot wykonywanej działalności gospodarczej widniejący w CEIDG.
Przykład
Pan Jerzy prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą. Pan Jerzy jest właścicielem sklepu i zgodnie z wpisem do